to największe miasto portowe na południowym brzegu Zalewu. Morskie przejście graniczne dla jachtów płynących do Kaliningradu. Kopernik, Katedra, Planetarium, to słowa – klucze. Niestety dla żeglarzy jest tu bardzo niewiele miejsca! Turystów nie ma zbyt wielu, większość przypływa statkami białej floty albo przyjeżdża na chwilę i wraca z powrotem na Mierzeję – gdzie morskie plaże i czysta woda. Zabytki to nie wszystko – brakuje atrakcyjnej plaży, zaplecza, rozrywek, choćby jarmarcznych. Opinia o brudnej wodzie, częściowo słuszna, też nie pomaga.
PORT Z PRZYSTANIĄ RYBACKĄ I MIEJSCEM DLA ŻEGLARZY
Port składa się z falochronów (falochron zachodni jest dłuższy), kanału portowego i basenu portowego, rozszerzającego się w kierunku zachodnim. Patrząc od strony wody port przypomina literę P. Część falochronów i kanału portowego ma nabrzeża przeznaczone do cumowania.
Manewry podejściowe
Podchodzimy torem podejściowym, prowadzącym od pławy FRO na głównym torze wodnym Zalewu. Jachty żaglowe balastowo-mieczowe w zasadzie nie muszą trzymać się toru podejściowego i mogą swobodnie halsować, uważając na (nieliczne już) sieci. Najpierw - z daleka - widzimy wieżę katedry (przy dobrej pogodzie widać ją z drugiego brzegu, np. z portu w Piaskach). Przy nawigacji "na oko" pamiętajmy, że wieża musi pozostawać nieco po prawej stronie naszego kursu - wtedy będziemy płynąć wprost na wejście do portu.
Głowice obu falochronów wejściowych - pomalowane są w skośne, czarno-żółte pasy. Na brzegu wschodnim, nieco w głębi, widać zwieńczony antenami budynek bosmanatu, czynnego od godziny 7 do 15. Charakterystyczny element zachodniego falochronu to niebieski barak straży granicznej i celników (są plany wybudowania do 2014 roku przejścia granicznego "z prawdziwego zdarzenia"). Już z daleka widzimy cumujące po obu stronach zachodniego falochronu statki białej floty. Od niedawna statki cumują też do falochronu wschodniego - od strony kanału portowego (Nabrzeże Bosmańskie). Stanowi to poważne utrudnienie, gdyż sam kanał ma szerokość około 20-25 metrów. Po zacumowaniu przy Nabrzeżu Bosmańskim statku robi się wąsko a minięcie się z kutrem czy jachtem płynącym z naprzeciwka może być niemożliwe. Ze względu na okresowe spłycenia, trzymajmy się bliżej prawego falochronu i prawej (zachodniej) strony kanału portowego. Po około 150 metrach Kanał Portowy rozszerza się w kierunku zachodnim, tworząc Basen Portowy.
Wpływamy do portu
Od samego początku, podczas podchodzenia do portu lub manewrów w pobliżu uważajmy na jednostki profesjonalne. A więc łodzie i kutry rybackie, statki urzędu morskiego i straży granicznej, które tutaj pobierają paliwo oraz na szczególnie ruchliwą białą flotę. Choć teoretycznie zalecane jest manewrowanie w portach na silniku, ja nie trzymam się ślepo tego prawidła. Szczególnie przy dużym wietrze i fali, gdy śruba jachtu często wyskakuje z wody (przy silniku zaburtowym, oczywiście), wolę wpłynąć „w główki” na żaglach, mając silnik w pogotowiu, „na luzie” i dopiero pod osłoną falochronów zrzucić żagle. Co prawda „w główkach” sytuacja często potrafi się zmienić, wiatr nagle odkręca o 180 stopni, ale bądźmy na to przygotowani. Pod osłoną falochronów zmniejsza się jednak siła i wielkość fali, co jest przecież bardzo istotne. Jeżeli mamy sprawną załogę, możemy, przy korzystnym (czyli półwiatrowo-baksztagowo-fordewindowym) wietrze wpłynąć w kanał portowy na żaglach i dopiero na jego końcu w dużo szerszym basenie portowym wykonać cyrkulację pod wiatr, zrzucić żagle i spokojnie manewrować dalej na silniku.
Falochron Zachodni
Mijamy falochrony, przy czym bardziej wysunięty w stronę Zalewu jest Falochron Zachodni (zwany także Pirsem Pasażerskim). Falochron z trzech stron służy także jako nabrzeża cumownicze. Nabrzeże Czołowe (głowica falochronu) jest do tego wykorzystywane sporadycznie - po pierwsze ze względu na skutki falowania od Zalewu a po drugie dlatego, że jest stosunkowo krótkie (około 20 metrów). Po obu dłuższych stronach falochronu zachodniego cumują statki pasażerskie. Do Nabrzeża Odpraw - od strony Kanału Portowego - cumują oprócz statków także jachty, chcące dokonać odprawy granicznej. Po około 35 metrach Falochron Zachodni odchodzi nieco ukosem w kierunku wschodnim. Po około 70 metrach osłania nas także Falochron Wschodni. Wpływamy do Kanału Portowego.
Falochron Wschodni i Kanał portowy
Po wschodniej stronie najpierw mijamy Falochron Wschodni. Od strony wewnętrznej ma nabrzeże przeznaczone do cumowania - to wysokie Nabrzeże Bosmańskie. Cumują statki pasażerskie, Urzędu Morskiego, Straży Rybackiej. Potem nabrzeże obniża się i zmienia nazwę na Nabrzeże Wschodnie. Cumują tu kutry i łodzie rybackie, motorówki policyjne. Przy dużym tłoku na odcinku tego nabrzeża przy basenie portowym - także jachty.
Po zachodniej - prawej stronie kanału portowego - dalszy odcinek brzegu to Nabrzeże Skarpowe aż do Basenu Portowego. To nabrzeże skarpowe, umocnione, z niską, betonowym progiem-opaską tuż nad wodą (a czasem pod wodą), do którego nie można zacumować.
Gdzie możemy zacumować jachtem?- Falochron Zachodni - Pirs pasażerski.
- Nabrzeże Czołowe - głowica falochronu. Wysokie, krótkie (około 20 metrów). Ze względu na falowanie miejsce do cumowania jachtem wyłącznie awaryjnie.
- Nabrzeże Pasażerskie (od strony otwartego Zalewu). Długość ok 50 metrów. Wysokie, dla statków pasażerskich.
- Nabrzeże Odpraw (od strony Kanału Portowego). Wysokie, dla statków pasażerskich (bliżej wyjścia na Zalew - około 35 metrów) oraz dla jachtów cumujących do odprawy granicznej (bliżej kanału portowego, około 15 metrów)
- Falochron Wschodni
- Nabrzeże Bosmańskie (wysokie) długość ok 60 metrów. Jachtem cumujemy wyłącznie awaryjnie, po uzyskaniu zgody Bosmanatu Portu.
- Kanał Portowy
- odcinek Nabrzeża Wschodniego (przedłużenie Nabrzeża Bosmańskiego). Długość 75 metrów. Tu cumują jednostki Urzędu Morskiego, Straży Rybackiej itp.
- Nabrzeże Skarpowe. Długość 177 m. Umocnione, z niskim, betonowym progiem-opaską, przy wysokim stanie wody schowaną pod wodą - nie do cumowania.
- Basen Portowy
- Nabrzeże Północno-Zachodnie - rezydenckie. Długość około 15 metrów. Dla jachtów MKŻ "Dal".
- Nabrzeże Zachodnie - dla jachtów. 45 metrów. Burtą do nabrzeża zmieści się 6 jachtów, dlatego często cumuje się tu dziobem do kei, rzucając kotwicę z rufy.
- dalszy odcinek Nabrzeża Wschodniego (przedłużenie Nabrzeża Bosmańskiego). Długość 50 metrów. Tu cumują kutry i łodzie rybackie, motorówki policyjne. Okazjonalnie jachty - po konsultacji z rybakami i Bosmanatem Portu.
- Nabrzeże Południowe - długość 25 metrów. Tu cumują łodzie rybackie. Okazjonalnie jachty - po konsultacji z rybakami i Bosmanatem Portu.
- Nabrzeże Przyslipowe - długość 13 metrów. Tu cumują łodzie rybackie okazjonalnie.
Wpływamy do Basenu Portowego...
Tutaj są miejsca dla żeglarzy. Miejsce postoju jest osłonięte przed falowaniem, betonowe brzegi wyłożone oponami. Nie znający dobrze portu, pojawiający się coraz częściej nowi żeglarze, przecierają oczy ze zdumienia. Do cumowania mamy niewielki odcinek Nabrzeża Zachodniego. Cumując burtą zmieści się tu zaledwie około sześciu jachtów. Dlatego bardzo często jednostki stoją tu w tratwach, albo dobijają dziobem do nabrzeża, rzucając kotwicę z rufy. Poza tym miejscem praktycznie nie ma gdzie cumować! Czasem jachty, po uzgodnieniu z rybakami, szukają miejsca przy przeciwległym nabrzeżu - Wschodnim, wciskając się pomiędzy kutry a policyjną motorówkę w zachodniej części basenu. W czasie okolicznościowych imprez czy regat często panuje tu ogromny tłok.
Klub „Dal” ma swoje miejsca rezydenckie, przy których cumuje kilka miejscowych jachtów. Jeżeli jednostki klubowe wypłynęły w dłuższy rejs, można zająć ich miejsca, oczywiście po uzgodnieniu z przedstawicielami klubu (jeśli uda się ich znaleźć w porcie).
Cumowanie do Falochronu wschodniego i Nabrzeża Wschodniego
Uwaga! W wyjątkowej sytuacji możemy poprosić bosmana o zgodę na zacumowanie w kanale portowym, przy nabrzeżu wschodnim, na odcinku od wejścia do budynku bosmanatu. Odcinek ten jest podwyższony, wychodzimy po drabinkach. Jednak przy wietrze od strony Zalewu fala może okazać się dokuczliwa a falowanie grozić uszkodzeniem takielunku o wyższe w tym miejscu nabrzeże. Po zacumowaniu...
Tymczasem jednak, po dobiciu i zacumowaniu w miejscu oznaczonym na mapce literą A, wypada zameldować o swoim przybyciu bosmanowi portu. Choć nie jest to nasz obowiązek, przy okazji możemy otrzymać aktualną prognozę pogody i wypytać o ewentualne przeszkody nawigacyjne.
Na kei dostępny jest prąd, zlokalizowany w skrzynkach w narożniku basenu. Toalety – niedaleko miejsca postoju jachtów – niebieskie kabiny typu toi-toi dostępne są od maja, choć czasem dopiero w sezonie Ciekawostką w skali Zalewu jest prysznic w kabinie toi-toi, zamkniętej na kłódkę. Wygląda jak wc, o tym, że to prysznic, nie informują żadne napisy a klucz (bezpłatnie!) dostępny jest u bosmana. Prysznice są także na fromborskim campingu – ul. Braniewska, tel. 55 243 7368 ale to daleko – spacerem w jedną stronę 25-30 minut, oraz w Szkolnym Schronisku Młodzieżowym "Copernicus", ul. Elbląska 11 tel 55 243-74-53 gdzie jest równie daleko.
Wodę nabieramy bez problemu po drugiej stronie, u rybaków. Możemy poprosić również w barze tuż obok, jeżeli jednak przed nami było już kilku (nastu) chętnych w końcu nam odmówią.
Tuż przy porcie zlokalizowana jest stacja kolejowa i przystanek PKS-u. Pociągiem, zwłaszcza gdy zatrzyma nas sztormowa pogoda warto wybrać się w malowniczą trasę wzdłuż brzegu Zalewu aż do Braniewa, lub w drugą stronę, do Elbląga. Pociągi przejeżdżają po mostku, zamykającym południowy skraj basenu portowego [Pociągi regularne nie kursują ale planowane jest uruchomienie kursów drezynami]. Autobusy kursują do wielu miejscowości, położonych w bliższej i dalszej okolicy. Dojedziemy do Elbląga, Braniewa, Gdańska. Można również wypożyczyć rower i wybrać się na rajd po Wysoczyźnie Elbląskiej (55 243 77 31, 601 219 731, 055 243 73 54).
Odprawa graniczna
Po odpłynięciu statków, około godziny 9-10 rano zwalnia się miejsce i wtedy straż graniczna dokonuje odprawy jachtów płynących na wschód – do Bałtijska i Kaliningradu. Obecnie statki do Kaliningradu nie pływają. Więcej na temat odpraw granicznych i celnych oraz wiz - tutaj
Bezcłowe "rejsy" do Kaliningradu Pływają na nie statki i wodoloty (zwane tutaj „wódolotami”). Kursują one z Fromborka, Krynicy i Elbląga przede wszystkim do Kaliningradu, przeważnie w tzw. „rejsach okrężnych”, bez zawijania do zagranicznego portu, tylko po to, aby „pasażerowie” mogli kupić bezcłowy alkohol i papierosy. Wodoloty są bardzo szybkie i pojawiają się nagle a ich rosyjskie załogi stosują jak na razie wschodnie standardy a nie prawo drogi. To nie uprzedzenia i fobie, ale praktyka – ostatni przykład to jednostka, która w okolicy mostu w Nowakowie na rzece Elbląg „dała czadu”, zamiast zachować przepisową prędkość. Fala dosłownie wbiła jacht w brzeg, a jego ściąganie przy pomocy dwóch innych trwało godzinę. Uwaga - od czasu przywrócenia ruchu wodnego z obwodem kaliningradzkim (po sześcioletniej przerwie) intensywność tych rejsów jest dużo mniejsza.
INFORMACJE NAWIGACYJNE I WAŻNE NAMIARY
Tor podejściowy:
z głównego toru wodnego Zalewu tor wodny do Fromborka rozpoczyna pława świecąca FRO. Następnie mamy 3 pławy torowe, 1/F, 2/F, 3/F, i, przed samym portem, bramki torowe, z czerwonych i zielonych boi. Tak jest na razie, bo oznakowanie stale się zmienia. W planach jest rozsunięcie boi torowych, wprowadzenie środkowej jako świecącej oraz zlikwidowanie bramek torowych.
Nabieżniki:
Światło/znak przedni to kratowa wieża z trójkątem, umiejscowiona na końcu basenu portowego. Światło czerwone stałe. Światło/znak tylny: w oknie wieży kościelnej. Światło czerwone stałe.
Na głowicy wschodniej falochronu czerwona kolumna z galerią, głowica falochronu pomalowana jest w skośne żółto-czarne pasy. Światło izofazowe (okres świecenia równy przerwie) czerwone o okresie 2 sekundy.
Na głowicy zachodniej zielona kolumna z galerią, głowica falochronu również pomalowana w skośne żółto-czarne pasy. Światło izofazowe zielone o okresie 2 sekundy.
Charakterystyczne punkty w okolicy portu:
Katedra, widoczna z daleka, przy czym pojedyncza, najwyższa wieża położona jest na zachód od wejścia do portu.
Niebezpieczeństwo:
po zachodniej stronie kanału portowego, bliżej brzegu znajdują się kamienne podwodne progi, oznaczone częściowo żółtymi bojami.
Miejsca warte odwiedzenia:
Ze względu na wyjątkowej wartości zabytki architektury, ciekawą historię, oryginalną zabudowę oraz ludzi, którzy tu przed wiekami działali – zwane jest Perłą Północy lub „klejnotem Warmii”. Tu żył i pracował Mikołaj Kopernik. Największym zabytkiem jest kompleks zabudowy Wzgórza Katedralnego. W jego skład wchodzą: średniowieczna katedra, pałace biskupie, kurie kanoniczne, mury obronne, wieże i baszty. W Muzeum Mikołaja Kopernika można obejrzeć pamiątki po wielkim astronomie, obejrzeć seans w planetarium lub udać się do obserwatorium na nocne pokazy nieba. We wnętrzu wieży Radziejowskiego znajduje się Planetarium. Jest tu wahadło Foucaulta - przyrząd umożliwiający naoczną obserwację ruchu obrotowego Ziemi wokół własnej osi. Z tarasu widokowego tego obiektu podziwiamy całą okolicę.W Katedrze w sezonie letnim, co tydzień, wykonywane są przez wirtuozów z kraju i z zagranicy koncerty na znanych fromborskich organach.
Wieczorem i nocą organizowane są również pokazy w Planetarium na Żurawiej Górze u Pani Magdy Piotrowskiej (2,5 km za miastem). Kontakt i informacje w Planetarium na Wieży Radziejowskiego.
Warte odwiedzenia jest także mało znane Muzeum Medycyny w Szpitalu Św. Ducha.
Ważne namiary (telefon kierunkowy 55)
Bosmanat Portu 243 72 19
Apteka, ul. Rybacka, tel. 504 842 045.
Informacja Turystyczna w porcie - ul. Portowa 4, tel i fax 243 70 52 (czynna w sezonie)
Informacja Turystyczna Globus 243 73 54
Muzeum Mikołaja Kopernika 244 00 71, fax: 244 00 72
Urząd Celny w Gdańsku Oddz. morskie przejście graniczne 243 77 41
Bary
Idąc z portu do miasta wyjdziemy wprost na placyk, wokół którego zlokalizowane jest kilkanaście barów o różnym standardzie.
Restauracje
Akcent, ul. Rybacka 4, tel. 243 72 75, 0602 321 858.
Pod Wzgórzem, ul. Pocztowa 15, tel. 243 74 52
Dodatkowo możliwość skorzystania z kawiarenki internetowej i solarium.
Restauracja w hotelu Kopernik, ul. Kościelna 2, tel: 243 7285, 243 7286.
Wypożyczalnia rowerów:
Globus, tel. 243 75 00, fax: 243 73 54
Prysznice i wc
Kabiny wc przy parkingu (po wyjściu z portu w prawo)
Kabina prysznicowa w porcie, przy nabrzeżu. Wyglądem przypomina toi-toi. Klucze w bosmanacie portu. Zdarza się że prysznic jest zepsuty.
W odległości około 20-30 minut spacerem także:
- na Campingu – ul. Braniewska, tel. 243 77 44
- w Szkolnym Schronisku "Copernicus", ul. Braniewska 11 tel. 243 71 93.
Komunikacja autobusowa i kolejowa
Pociągi już niestety nie kursują. PKS do Elbląga, Braniewa, Gdańska.
Piotr Salecki
- Galeria zdjęć portu Frombork jest tutaj
Frombork - miejsca dla żeglarzy. Motorówka policyjna cumuje na miejscach rezydenckich JachtKlubu Dal, po prawej stronie nabrzeże gościnne - przy którym akurat cumują jachty motorowe i poduszkowiec Straży Granicznej - fot. Piotr Salecki
Frombork - kanał wejściowy - fot. Piotr Salecki
Odpowiedzi
Dodaj nową odpowiedź