Nogat

Nogat ma 62 kilometry i jest najdłuższą rzeką, leżącą w całości na Żuławach - na szlaku Pętli Żuławskiej. Łączy Wisłę z Zalewem Wiślanym i szlakiem Pojezierza Iławskiego - poprzez Kanał Jagielloński. Stanowi południowe ramię Pętli Żuławskiej. Nogat stanowi podstawową drogę wodną, dla jachtów płynących z prądem Wisły na szlak Pojezierza Iławskiego. Jest również jedną z najważniejszych, po Szkarpawie rzek Pętli Żuławskiej. Ową pętlę zataczamy płynąc Nogatem, Wisłą, Szkarpawą i następnie dopływamy z powrotem do szlaku Nogatu. Rzeka jest skanalizowana na odcinku od Białej Góry do śluzy w Michałowie, natomiast od Michałowa do ujścia do Zalewu jest rzeką żeglowną swobodnie płynącą. Prąd rzeki jest minimalny, choć po uruchomieniu elektrowni wodnych przy śluzach Michałowo i Szonowo nieco się powiększył. Dopuszczalne zanurzenie na odcinku skanalizowanym wynosi 1,6 m a na wolno płynącym - 1,4 m. Szlak żeglowny jest oznakowany typowo dla wód śródlądowych - lewa strona szlaku to zielone stożkowe boje, prawa strona - czerwone walce. Część z boi ma fosforyzujące paski, ułatwiające ich dostrzeżenie o zmroku i w nocy.

Śluzy
Na rzece jest pięć śluz (jedna nieczynna). Pozostałości po szóstej śluzie to Wrota Przeciwpowodziowe w Bielniku, łączące Nogat z kanałem Jagiellońskim. Dwie śluzy zlokalizowane są w wyjątkowym węźle hydrotechnicznym w Białej Górze. Śluzy powodują, iż na Nogacie prąd jest minimalny. Śluzy mają około 57 metrów długości i 9,5 metra szerokości. W odróżnieniu od śluz w Przegalinie i Białej Górze, różnica poziomu wody w każdej ze śluz wynosi około dwóch metrów. Z tego względu należy odpowiednio pracować cumami podczas śluzowania.

Śluzy
Na rzece jest pięć śluz (jedna nieczynna). Pozostałości po szóstej śluzie to Wrota Przeciwpowodziowe w Bielniku, łączące Nogat z kanałem Jagiellońskim. Dwie śluzy zlokalizowane są w wyjątkowym węźle , hydrotechnicznym w Białej Górze. Śluzy powodują, iż na Nogacie prąd jest minimalny. Śluzy mają około 57 metrów długości i 9,5 metra szerokości. W odróżnieniu od śluz w Przegalinie i Białej Górze, różnica poziomu wody w każdej ze śluz wynosi około dwóch metrów. Z tego względu należy odpowiednio pracować cumami podczas śluzowania.

• Biała Góra - śluza, węzeł wodny - tutaj
• Szonowo - śluza - tutaj
  
• Rakowiec - śluza - tutaj
• Michałowo - śluza - tutaj

Przystanie
na rzece od Wisły do Zalewu Wiślanego są obecnie dwa miejsca gdzie znajdują się profesjonalne przystanie żeglarskie - w Białej Górze i Malborku. Wybudowano je w ramach projektu Pętla Żuławska. W Malborku oprócz nowowybudowanej przystani mamy też do dyspozycji funkcjonujące dawniej obiekty, nabrzeże przy Zamku Krzyżackim a nawet... barkę restauracyjną. Oprócz tego na szlaku znajdują się nieliczne pomosty oraz miejsca do biwakowania (tych jest więcej).

• Przystań żeglarska Park Północny w Malborku - tutaj
  
• Nabrzeże Zamkowe w Malborku przy Zamku - tutaj
  
• Przystań żeglarska w Białej Górze - tutaj

Przeszkody nadwodne
Przez rzekę przechodzą liczne stałe mosty (w Kępkach, Jazowej, Malborku i Białej Górze), i linie wysokiego napięcia. W miejscowości Kępki przez rzekę przechodzi niski most drogowy, który miał być mostem tymczasowym. Jego parametry - prześwit od 3,3 m. przy wysokiej wodzie do 3,7 m przy niskiej wodzie - nie odpowiadają wymaganiom drogi wodnej kl II jaką jest Nogat. Podczas przechodzenia pod tym mostem należy bardzo uważać. Przez rzekę przechodzi kilkanaście linii energetycznych. Z powodu licznych mostów i linii energetycznych jachty płyną przeważnie cały czas z położonym masztem, chociaż szerokość rzeki pozwala na swobodne halsowanie. Wzdłuż rzeki ciągną się wały przeciwpowodziowe. Po wybudowaniu śluz nie występuje już jednak zagrożenie powodziowe, dlatego wały w razie uszkodzeń nie są naprawiane.

Skrócony kilometraż Nogatu

• 00,00 km ujście Nogatu z Wisły
• 00,20 km most drogowy nad śluzą Biała Góra
• 00,41 km śluza Biała Góra (śluza i jaz)
  
• 00,43 km Wielki Upust (nieeksploatowana śluza, przepust i jaz)
  
• 00,45 km Przystań żeglarska Biała Góra (prawy brzeg)
• 03,40 km zrujnowane przyczółki mostu Jagow 
  
• 04,00 km ujście Starego Nogatu (lewy brzeg)
• 09,00 km Pogorzała Wieś (lewy brzeg)
• 13,40 km linia wysokiego napięcia na wysokości 20 metrów
  
• 14,50 km śluza Szonowo
• 15,50 km linia wysokiego napięcia na wysokości 14 m
• 17,60 km linia wysokiego napięcia na wysokości 14 m
• 18,05 km przystań żeglarska OSiR
• 18,21 km most drogowy na drodze krajowej 50 i 22
• 19,00 km Zamek Krzyżacki w Malborku (prawy brzeg)
  
• 19,10 km Nabrzeże Zamkowe (prawy brzeg)
  
• 19,20 km kładka dla pieszych
• 19,30 km Barka "U Flisaka" (lewy brzeg)
• 19,60 km most kolejowy
• 21,00 km przystań żeglarska "Park Północny" w Malborku
• 22,18 km port towarowy 
• 23,10 km pomost cumowniczy blisko stacji benzynowej (prawy brzeg)
  
• 23,95 km śluza Rakowiec
• 24,00 km linia wysokiego napięcia na wysokości 13,8 m
• 28,00-31,00 km wieś Szawałd (prawy brzeg)
• 32,00 km linia wysokiego napięcia na wysokości 18,5 m
• 32,00 km wieś Stare Pole (lewy brzeg)
• 33,00 km tu kiedyś stała wysoka wieża obserwacyjna (lewy brzeg)
• 34,00 km wieś Letniki
• 34,50 km stacja uzdatniania wody dla Malborka, przypominająca opuszczoną bazę wojskową
  
• 38,59 km śluza Michałowo
• 39,30 km linia wysokiego napięcia na wysokości 14,8 m
• około 42-44 km linia wysokiego napięcia niezaznaczona na mapach na wysokości 16 metrów
  
• 44,00 km Wieś Wierciny (prawy brzeg)
• 44,50 km pomiędzy Wiercinami a Jazową linia wysokiego napięcia na wysokości 13 metrów
• 45,85 km most drogowy w Jazowej na trasie Gdańsk-Elbląg-Warszawa (E 7)
• 47,80 km linia wysokiego napięcia na wysokości 33 metrów
• 50,00 km wieć Kępki na lewym brzegu, prywatne pomosty, pomost cumowniczy przy kościele
  
• 50,80 km most drogowy w Kępkach
• 51,10 km linia wysokiego napięcia na wysokości 15 m
• 51,60 km wejście na Kanał Jagielloński (prawy brzeg)
• 54,00 km początek Cieplicówki
• 58,70 km Kanał Łososiowy (prawy brzeg)
• 62,00 km ujście Nogatu do Zalewu Wiślanego

Piotr Salecki

Zdjęcia pokazują szlak Nogatu w kierunku od Zalewu Wiślanego do Wisły

Odcinek Nogatu przy ujściu do Zalewu Wiślanego - fot. Piotr Salecki

Most w Kępkach - fot. Piotr Salecki


Nogat za Jazową - fot. Piotr Salecki
Śluza Michałowo - fot. Piotr Salecki

To nie jest opuszczona baza wojskowa a ujście wody dla Malborka - fot. Piotr Salecki

Śluza Rakowiec - różnice poziomów wody w śluzach Nogatu są znaczne - fot. Piotr Salecki

Przystań Pętli Żuławskiej Park Północny w Malborku - fot. Piotr Salecki


Nabrzeże Zamkowe w Malborku - fot. Piotr Salecki

Taką panoramę zamku najlepiej podziwiać z wód Nogatu - fot. Piotr Salecki


Wysoki prawy brzeg za Szonowem - fot. Piotr Salecki


Przyczółki mostu Jagow Brucke zniszczonego podczas wojny - fot. Piotr Salecki


Przystań Pętli Żuławskiej w Białej Górze - fot. Piotr Salecki


W Białej Górze tunel prowadzi przez nieczynną śluzę z Nogatu na Liwę - fot. Piotr Salecki


Śluza Biała Góra to monumentalna budowla hydrotechniczna - fot. Piotr Salecki

Warto przeczytać także

Tajemicze budowle nad Nogatem
to nie opuszczona baza wojskowa a Stacja Uzdatniania Wody Centralnego Wodociągu Żuławskiego w Letnikach/Ząbrowie na 35 kilometrze Nogatu. W tym samym miejscu zlokalizowana jest również niewielka przystań wędkarska. Więcej tutaj






Śluza Szonowo - spotkania na szlaku Pętli Żuławskiej
jest typową śluzą kaskady Nogatu. Na Nogacie występują cztery śluzy, w kolejności od Wisły do Zalewu Wiślanego: Biała Góra, Szonowo, Rakowiec i Michałowo. Podczas naszego rejsu dyżur na śluzie pełnił operator pan Bogdan. Serdecznie pozdrawiamy!
Więcej: tutaj