Planujemy rejs po Pętli Żuławskiej - jacht żaglowy

Jak zaplanować rejs po wodach Pętli Żuławskiej? To pytania często kierowane przez wodniaków do biura Spółki Pętla Żuławska. Zazwyczaj nie jest łatwo w prosty i jednoznaczny sposób odpowiedzieć na to pytanie. Plan rejsu zależy przecież od wielu czynników. Kolejny artykuł w którym podpowiadamy jak zaplanować i zrealizować rejs jachtem po wodach Pętli Żuławskiej.



Jak zaplanować rejs po wodach Pętli Żuławskiej?
To pytania wodniaków, często kierowane do biura Spółki Pętla Żuławska. Zazwyczaj nie jest łatwo w prosty i jednoznaczny sposób odpowiedzieć na to pytanie. Plan rejsu zależy przecież od wielu czynników - na przykład od oczekiwań samej załogi, jej wieku, zainteresowań, dostępnego czasu, wcześniejszego rejsowego  doświadczenia (lub jego braku), wyboru jednostki, którą wypłyniemy. Oto kolejny artykuł, podpowiadający jak zaplanować rejs jachtem.


Aby obejrzeć infografikę w większej rozdzielczości kliknij na nią.

Czas trwania rejsu
Zazwyczaj od tego zaczyna się jakiekolwiek planowanie. Większość wodniaków, którzy czarterują jachty, płynie w tygodniowy rejs. Bardzo rzadko jest on dwutygodniowy. Więcej czasu na wodzie spędzają armatorzy własnych jednostek. W niniejszym artykule zakładam jako podstawę rejs trwający jeden tydzień, jednak zastrzegam, że jest to bardzo mało! Pływania weekendowe

Wybór trasy
Planując trasę musimy zdawać sobie sprawę z faktu, iż odległości do pokonania pomiędzy portami są w tym rejonie dużo większe, niż na przykład na Mazurach. Porty i przystanie Pętli Żuławskiej zlokalizowane są nad dwoma zupełnie odmiennymi typami akwenów: rzekami i kanałami - zwanymi właśnie Pętlą Żuławską oraz akwenem morskich wód wewnętrznych - Zalewem Wiślanym - nad którym również zbudowano porty i przystanie w ramach programu Pętla Żuławska. Żeglarzy z pewnością bardziej będą interesowały otwarte wody Zalewu Wiślanego niż żegluga rzeczno-kanałowa z położonym masztem. Należy dodać, że na części rzecznych akwenów - na przykład na Martwej Wiśle, Szkarpawie czy rzece Elbląg bardzo wielu wodniaków praktykuje pływanie pod żaglami i z Elbląga na wody Zalewu Wiślanego czy z Zalewu Wiślanego do Gdańska (Szkarpawą, Martwą Wisłą i odcinkiem Zatoki Gdańskiej) można przepłynąć bez kładzenia masztu. Na trasie przepływamy mosty obrotowe, zwodzone, pontonowe i śluzy.

  • Wysokość linii energetycznych nad wodą - tutaj
  • Godziny otwarć mostów zwodzonych, śluz, pochylni - tutaj
  • Opis ważniejszych obiektów hydrotechnicznych - tutaj

Wielu żeglarzy spogląda perspektywicznie dalej - na wody Zatoki Gdańskiej czy Kanału Elbląskiego i Pojezierza Iławskiego. Tam oczywiście również można popłynąć jachtem - ale potrzebny jest na to czas!
Zwykły tygodniowy rejs to zbyt mało, aby połączyć żeglowanie po wodach Zalewu Wiślanego, przepłynąć przez Pętlę Żuławską i popłynąć po wodach Zatoki Gdańskiej, czy płynąc z Zalewu Wiślanego przez Kanał Elbląski popłynąć na Pojezierze Iławskie. Na rejs po samym tylko Jezioraku konieczny jest minimum tydzień, na przepłynięcie Kanału Elbląskiego dwa-trzy dni.
Jeśli ograniczamy się do samego Zalewu Wiślanego czy łączymy żeglugę po Zalewie z rejsem po części szlaków Pętli Żuławskiej - tydzień to absolutne minimum, aby gdziekolwiek sensownie pożeglować. Jeśli realizujemy weekendowy dwu czy trzydniowy wypad - to w ogóle zapomnijmy o jakimś wielkim planowaniu. Możemy popłynąć do jednego, góra dwóch portów i wrócić do portu rozpoczęcia rejsu.

Niektóre firmy czarterowe umożliwiają rejs "w jedną stronę". Można wtedy rozpocząć na przykład rejs w  Elblągu czy którymś  z portów Zalewu Wiślanego, a zakończyć w Iławie, lub Gdańsku, ale do odbycia takiego rejsu nadal potrzebny będzie co najmniej tydzień. Oczywiście, możemy wstać o piątej rano rano w Elblągu czy Tolkmicku i na noc dopłyniemy do Gdańska - jeśli dopisze nam silny wiatr wiejący z odpowiedniego kierunku - ale chyba nie o taki rejs nam chodzi.



Uwagi do mapki 2018: Most 2 jest mostem zwodzonym nie obrotowym (kładką dla pieszych). Most na Pasłęce koło Braniewa został już zbudowany. Na Motławie w Gdańsku w pobliżu Żurawia trwa budowa obrotowej kładki dla pieszych (uruchomienie wiosna 2019). Na Martwej Wiśle w Sobieszewie trwa przebudowa mostu pontonowego na zwodzony (uruchomienie jesień 2018). W miejscach budowy możliwe są okresowe utrudnienia i ograniczenia w żegludze a nawet zamknięcie szlaku wodnego. Mosty zwodzone na Pasłęce (nr 13 i 14) są nieczynne (stale zamknięte). Mosty zwodzone na Tudze (nr. 11 i 12) w latach 2018-2020 będą remontowane i będzie przywracana na nich funkcja zwodzenia. Oprócz tego na Tudze będzie jeszcze jeden, nieuwzględniony na mapce most zwodzony. Most obrotowy na rzece Elbląg (nr 16) jest nieczynny i stale otwarty. 

Uprawnienia i wyposażenie

Jachty oferowane do czarteru dzielą się na dwa rodzaje: pierwsza część, to typowe jachty śródlądowe, z minimalnym wyposażeniem na "większe wody" Zalewu Wiślanego. Drugie, to jachty zatokowo-zalewowe, z większym balastem lub niewielkim kilem, wyposażone w morskie mapy, kompasy, UKF, GPS, morskie pasy ratunkowe, szelki asekuracyjne, często stacjonarne silniki, oświetlenie nawigacyjne, ekrany radarowe i wiele wyposażenia, typowego dla jachtów przybrzeżnomorskich.

Jeśli chodzi o uprawnienia, to w zupełności wystarczy patent żeglarza jachtowego, który uprawnia nas do pływania jachtem o długości do 12 metrów kadłuba po morskich wodach wewnętrznych, a po pozostałych wodach morskich w porze dziennej do 2 Mil Morskich od brzegu.

W co powinien być wyposażony jacht na wodach Zalewu Wiślanego?
Zalecane wyposażenie podstawowe:

  • fok sztormowy (obecnie najczęściej jest jeden fok, zwijany na rolerze)
  • mapy
  • pławka dymna pomarańczowa
  • rakiety czerwone
  • ukf
  • gps
  • szelki asekuracyjne
  • koło ratunkowe z rzutką.

Niezbędne są także:

  • lornetka
  • róg mgłowy
  • latarka z zapasem baterii
  • morskie pasy ratunkowe lub kamizelki pneumatyczne
  • wc chemiczne
  • druga kotwica
  • pompa zęzowa

Przydatne: dodatkowe liny, drugi sztag, topenanta.
Uwaga! Warto mieć ze sobą dobrze wyposażoną skrzynkę bosmańską. Zakupy żeglarskie na obszarze Pętli Żuławskiej możliwe są jedynie w Gdańsku, w Elblągu (skromne) i w Iławie.

Stan techniczny jachtu

Przed każdym rejsem należy dokładnie sprawdzić stan techniczny jednostki, olinowanie stałe i ruchome, żagle, zapas paliwa i wody. Warto skontrolować także balast jachtu. Pamiętajmy, że będąc na wodzie możemy być jedyną jednostką, bez możliwości poproszenia o pomoc.

W jakich godzinach pływać?
Z uwagi na bezpieczeństwo na rzekach Pętli Żuławskiej pływamy od świtu do zmierzchu. Godziny pływania uzależnione są także od godzin otwarcia śluz. Przed wypłynięciem należy sprawdzić jaki odcinek uda się przepłynąć w ciągu jednego dnia i odpowiednio zaplanować postój.

Na Zalewie Wiślanym dozwolone jest także pływanie w nocy. Po zmroku jacht musi mieć odpowiednie dokumenty i wyposażenie – światła nawigacyjne, środki ratunkowe wyposażone w odpowiednie dodatki (np. światełka przy pasach). Uwaga! Podczas nocnego pływania łatwo wpaść na nieoznakowane sieci rybackie.

Co zaskakuje śródlądowych żeglarzy na Zalewie Wiślanym?

  • Bardzo szybko zmieniająca się pogoda. Nagłe pojawianie się krótkiej i wysokiej fali, która potrafi dokuczyć nawet morsko opływanym żeglarzom. W połączeniu z silnym wiatrem wymusza to redukcję ożaglowania i konieczność sztormowania. Użycie silnika przyczepnego bywa kłopotliwe – śruba wyskakuje z wody. Przy załamaniu pogody możemy być zatrzymani w porcie nawet na 2–3 dni.
  • Zmiana kierunku wiatru w trakcie płynięcia, kiedy wiatr „odkręca”. Różnice zafalowania akwenu i siły wiatru, zależne od jego kierunku. Ma to istotny wpływ na planowanie trasy rejsu.
  • Konieczność codziennego odbierania prognoz pogody. Jeżeli nie mamy radia, zawsze możemy zadzwonić do Kapitanatu Portu w Elblągu (55 234 77 11, całodobowo), bosmanatu w Tolkmicku (55 231 66 14 w godz. 07.00–15.00) lub Fromborku (55 243 72 19, w godz. 07.00–15.00).
  • Duża ilość sieci rybackich, często rozstawionych tuż przy torze wodnym. Oznakowanych niewłaściwie lub nieoznakowanych.
  • Brak możliwości noclegu „na dziko” przy brzegu. Od brzegu oddziela nas bowiem szeroki pas płycizn i trzcinowiska. Nocleg na kotwicy może okazać się niebezpieczny, gdy nagle wzrośnie siła wiatru i zmieni się jego kierunek. Reguła ta ma pewne wyjątki. „Na dziko” możemy bezpiecznie zanocować w ujściach rzek – Szkarpawy, Nogatu, Wisły Królewieckiej, Pasłęki, a także w Zatoce Elbląskiej.
  • Konieczność trzymania się torów podejściowych w czasie wchodzenia do portów, ze względu na płycizny. Od tej reguły również można stosować wyjątki, dotyczy to jednak jachtów balastowo-mieczowych.
  • Wchodzenie i wychodzenie z portów na silniku. Na żaglach swobodnie i bezpiecznie wpłyniemy jedynie do Kątów Rybackich.
  • Liczne oznakowanie nawigacyjne (dzienne i nocne) – stawy, pławy, światła, a nawet latarnia morska, według których kontrolujemy swoją pozycję.
  • Możliwość kontroli przez Straż Graniczną, szczególnie w okolicy Piasków i Nowej Pasłęki.


Przykładowe trasy rejsów
Płynąc jachtem mamy w zasadzie do wyboru cztery opcje:

  • trasa Zalew Wiślany-Pętla Żuławska (7 dni, 14 dni)
  • trasa Zalew Wiślany (3 dni, 7 dni, 14 dni)
  • trasa Zalew Wiślany-Pętla Żuławska-Gdańsk (7 dni - w jedną stronę, najlepiej - 14 dni)
  • trasa Zalew Wiślany-Pętla Żuławska-Iława (7 dni - w jedną stronę, najlepiej - 14 dni)

Trasa Zalew Wiślany-Pętla Żuławska (3 dni)
1 dzień. Elbląg-Krynica Morska
2 dzień. Krynica Morska - Tolkmicko - Kąty Rybackie
3 dzień. Kąty Rybackie - Suchacz lub Nadbrzeże - Elbląg

Trasa Zalew Wiślany-Pętla Żuławska (7 dni)

1 dzień. Elbląg-Kąty Rybackie
2 dzień. Kąty Rybackie-Krynica Morska
3 dzień. Krynica Morska-Nowa Pasłęka
4 dzień. Nowa Pasłęka-Frombork-Tolkmicko
5 dzień. Tolkmicko-Sztutowo
6 dzień. Sztutowo-Rybina-Osłonka
7 dzień. Osłonka-Suchacz-Elbląg
opcja trasy Pętla-Zalew
6 dzień. Sztutowo-Suchacz (Nadbrzeże)
7 dzień. Suchacz (Nadbrzeże)-Elbląg

Trasa Zalew Wiślany (7 dni)
1 dzień. Elbląg-Suchacz
2 dzień. Suchacz-Kąty Rybackie
2 dzień. Kąty Rybackie-Krynica Morska
3 dzień. Krynica Morska-Nowa Pasłęka
4 dzień. Nowa Pasłęka-Piaski
5 dzień. Piaski-Frombork
6 dzień. Frombork-Tolkmicko-Nadbrzeże
7 dzień. Nadbrzeże-Elbląg

Trasa Pętla-Gdańsk (7 dni) w jedną stronę przez Szkarpawę
1 dzień. Elbląg-Kąty Rybackie
2 dzień. Kąty Rybackie-Krynica Morska
3 dzień. Krynica Morska-Frombork
4 dzień. Frombork-Tolkmicko
5 dzień. Tolkmicko-Osłonka
6 dzień. Osłonka-Rybina-Błotnik
7 dzień. Błotnik-Gdańsk (przez Martwą Wisłę z kładzeniem masztu lub przez Zatokę Gdańską z postawionym masztem)

Trasa Pętla-Gdańsk (7 dni) w jedną stronę przez Nogat i Wisłę
1 dzień. Elbląg-Kąty Rybackie (lub Suchacz)
2 dzień. Kąty Rybackie (Suchacz)-Krynica M.
3 dzień. Krynica Morska-Frombork
4 dzień. Frombork-Tolkmicko-Osłonka
5 dzień. Osłonka-Malbork (konieczne położenie masztu)
6 dzień. Malbork-Biała Góra (płyniemy z położonym masztem)
7 dzień. Biała Góra-Tczew-Gdańsk (maszt można postawić na Wiśle po minięciu mostów w Kiezmarku)
do Gdańska trzy drogi:
przez śluzę Przegalina i Martwą Wisłę z kładzeniem masztu
przez śluzę Przegalina i Martwą Wisłę z wyjściem na Zatokę Gdańską w Górkach Zachodnich i do Gdańska przez Westerplatte i Wisłoujście (bez kładzenia masztu)
przez Przekop Wisły z wyjściem
na Zatokę Gdańską w Świbnie i do Gdańska przez Westerplatte i Wisłoujście (bez kładzenia masztu)

Oczywiście rejs możemy rozpocząć w innym porcie - np. w Błotniku, Gdańsku, Tolkmicku, Kątach Rybackich,  Krynicy Morskiej czy Nowej Pasłęce i z nich obliczyć sobie proponowaną trasę. Jeśli rejs rozpocznie się w jakimś bardziej oddalonym porcie, - np. Nowej Pasłęce, Gdańsku, Tolkmicku, czy Fromborku - musimy doliczyć odpowiedni czas na dopłynięcie i powrót do niego, dodatkowo biorąc poprawkę na specyfikę akwenu i możliwość wydłużenia rejsu ze względu na złą pogodę.

ciąg dalszy nastąpi...
Piotr Salecki

Warto przeczytać także:

Jak zaplanować rejs po wodach Pętli Żuławskiej? To pytania często kierowane przez wodniaków do biura Spółki Pętla Żuławska. Zazwyczaj nie jest łatwo w prosty i jednoznaczny sposób odpowiedzieć na to pytanie. Plan rejsu zależy przecież od wielu czynników. W cyklu kilku artykułów przedstawimy propozycje i podamy informacje, które pomogą w planowaniu i późniejszej realizacji rejsów po wodach Pętli Żuławskiej.
Więcej - tutaj


Odpowiedzi

Dodaj nową odpowiedź