Propozycja modernizacji szlaków wodnych z Elbląga na Zalew Wiślany

Obecnie jedyną drogą wodną łączącą Zalew Wiślany z Elblągiem, dostępną dla dużych jachtów (które nie mogą kłaść masztów) i przepływających przez Zalew Wiślany statków jest rzeka Elbląg. W przypadku wysokiej lub niskiej wody na tej rzece most pontonowy w Nowakowie nie jest otwierany, co może stanowić poważną przeszkodę w żegludze. Tymczasem stosunkowo niewielkim nakładem kosztów można udostępnić alternatywne drogi wodne łączące Zalew z Elblągiem, co jest wazne i istotne w perspektywie budowy Kanału Zatoka-Zalew, przede wszystkim dla turystyki wodnej.



Obecnie jedyną drogą wodną, dostępną dla jachtów pływających po Zalewie Wiślanym, które nie mogą kłaść masztu, jest rzeka Elbląg. Most pontonowy w Nowakowie nie jest otwierany dla żeglugi przy niskich lub wysokich stanach wody, co może stanowić poważną przeszkodę nawigacyjną. Uruchomienie alternatywnych szlaków łączących Elbląg z Zalewem Wiślanym to rozwiązanie korzystne zarówno dla żeglugi profesjonalnej - czyli statków, jak i dla rozwoju turystyki wodnej - a więc jachtów, motorówek, hausbootów. Przewidywane zwiększenie profesjonalnego ruchu wodnego rzeką Elbląg, po uruchomieniu Kanału Zatoka-Zalew z pewnością skłoniłoby wielu turystów wodnych do wyboru alternatywnej trasy. W przypadku żeglugi profesjonalnej mam na myśli oczywiście mniejsze jednostki, takie jak pchacze z barkami.

Pomysły na modernizację i przebudowę mostu w Bielniku, czy udostępnienie dla turystyki wodnej Cieplicówki mogą wydawać się mrzonką, projektem niemożliwym do realizacji. Przypominam sobie jednak, toczone dwadzieścia pięć lat temu dyskusje na temat możliwości naprawy i uruchomienia mostów zwodzonych na Wiśle Królewieckiej i przywrócenia jej statusu żeglownej drogi wodnej. Te niemożliwe wydawałoby się do realizacji projekty i pomysły są już rzeczywistością. Podobne pomysły na temat przywrócenia żeglowności rzece Tudze teraz wprowadzane są w życie.

Każdy taki żeglowny "szlak na uboczu" zwiększa zainteresowanie wodniaków Pętlą Żuławską. Standardowy tydzień poświęcony na rejs po Pętli już nie wystarcza na opłynięcie, nawet w ekspresowym tempie wszystkich jej szlaków i zachęca do ponownych odwiedzin, do kolejnego rejsu. Oprócz Cieplicówki na oznakowanie, podjęcie prac modernizacyjnych,  remont mostów zwodzonych, budowę niewielkich pomostów cumowniczych czekają Tina, Dzierzgoń, Balewka i Wąska i częściowo Pasłęka.

Podstawową drogą wodną łączącą Elbląg z Zalewem Wiślanym jest rzeka Elbląg
Ta droga wodna jest najczęściej wybierana przez jachty płynące na Zalew Wiślany. Po pierwsze, dlatego - że jest najkrótsza, po drugie dlatego, że - stosunkowo - najmniej na niej przeszkód. Po trzecie - z dwóch największych elbląskich portów jachtowych można tędy płynąć bez kładzenia masztów. Dwie linie energetyczne mają wysokość 44 i 25 metrów, a więc nie stanowią żadnej przeszkody, nawet dla największych jachtów pływających po Zalewie. Największym utrudnieniem jest most pontonowy w Nowakowie, którego nie pokonamy nawet jachtem z położonym masztem. Trzeba czekać na otwarcie. W skrajnych sytuacjach nawigacyjnych (na szczęście bardzo rzadko) - to znaczy przy zbyt wysokim lub zbyt niskim stanie wody w rzece Elbląg most nie jest otwierany! Zaraz za mostem rzeka ma "ostry zakręt", prawie pod kątem 90o (planowana jest jego korekta w ramach budowy Kanału Zatoka-Zalew). Płynąc Elblążką należy uważać, gdyż można tu spotkać statki i barki z pchaczami które na rzece mają ograniczoną zdolność do manewrowania. Końcowy odcinek Elblążki przechodzi stopniowo w Zatokę Elbląską, gdzie zachęcam do odwiedzenia szeregu małych, uroczych przystani - Jagodnej, Kamienicy Elbląskiej, Nadbrzeża i Suchacza.

Bielnik - połączenie Kanału Jagiellońskiego i Nogatu. Wrota przeciwpowodziowe i most - fot. Piotr Salecki

Szlak Kanału Jagiellońskiego i Nogatu
To alternatywny szlak wodny z Elbląga na Zalew. Płynąc tędy musimy niestety położyć maszt. Obecnie na Kanale Jagiellońskim nie ma niskich linii energetycznych (jedna przechodzi na wysokości 44 metrów). Istotną przeszkodą dla żeglugi jest za to stały most w Bielniku, który należałoby przebudować na zwodzony. Dzięki temu jachty mogłyby dopływać tym szlakiem z postawionym masztem z Zalewu Wiślanego do Elbląga. Warto przypomnieć, że dwa największe porty jachtowe w Elblągu - a więc JachtKlub Elbląg i HOW Bryza są zlokalizowane przed elbląskimi mostami.

W Bielniku, oprócz stałego mostu znajdują się także zabytkowe, stale otwarte  wrota bezpieczeństwa usytuowane w krótkim kanale. To "wąskie gardło" dla żeglugi profesjonalnej, to znaczy dla jednostek większych niż pchacze z barkami. Aby większe statki mogły tędy przepływać, konieczne byłoby zapewne wybudowanie nowego odcinka kanału, łączącego pod łagodnym kątem Nogat z Kanałem Jagiellońskim i regularne utrzymanie toru wodnego na Nogacie. To jednak na razie nie jest ani konieczne, ani potrzebne.

Dalej na Nogacie aż do Zalewu Wiślanego nie ma żadnej linii energetycznej. Niska linia o prześwicie 12,3 metra została w 2015 roku poprowadzona pod dnem rzeki, chociaż brzegowe tablice ostrzegawcze stoją nadal w 2017 roku...

Podsumowując - wystarczy przebudować most stały w Bielniku na zwodzony, aby uzyskać alternatywną dla rzeki Elbląg drogę wodną, łączącą Zalew Wiślany z Elblągiem przez Nogat i Kanał Jagielloński.

Ujście Cieplicówki do Zalewu Wiślanego - fot. Piotr Salecki

Cieplicówka
to jedno z ramion ujściowych dawnej delty Nogatu. Rzeka na mapach wygląda na Cieplicówkę. Problem stanowią jednak wszechobecne wodorosty i niesłychanie rozwinięta roślinność wodna. To dosłownie zielone dywany, przez które trzeba się "przebijać". Dwa niskie mostki i dwie niskie linie energetyczne stanowią kolejny problem. Działania konieczne do udrożnienia Cieplicówki nie są jednak poza zasięgiem możliwości miejscowych władz, samorządów, jak i Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku, Urzędu Morskiego czy firmy Energa. Tym bardziej, że można realizować je stopniowo - już samo oznakowanie ujścia rzeki do Zalewu choćby jedną pławą, poprowadzenie pod dnem jednej linii energetycznej na Cieplicówce (przy ujściu do Zalewu) i ustawienie w Cieplicach pomostu cumowniczego - stworzy "z niczego" atrakcyjny dodatkowy port schronienia. Ujście Cieplicówki do Zalewu jest stosunkowo głębokie i nie wymaga żadnych prac refulacyjnych.

  • Więcej o Cieplicówce na naszej stronie - tutaj



Cieplicówka - most stały do przebudowy na zwodzony, linie energetyczne do poprowadzenia pod dnem rzeki - fot. Piotr Salecki

Cieplicówka - roślinność wodna na całej szerokości rzeki to obecnie codzienność - fot. Piotr Salecki

Pływające pomosty cumownicze
to pomysł zrealizowany z powodzeniem na Jezioraku.
Bezpłatne cumowanie, miejsce na ognisko, wc typu toi-toi, kontener na śmieci. To propozycja proekologiczna, a jednocześnie umożliwiająca bezpieczny postój "na łonie natury". Jej odpowiednikiem na Pętli Żuławskiej i okolicznych szlakach wodnych mogłyby być - na początku - pływające pomosty cumownicze ustawiane w różnych miejscach szlaków wodnych. Pomosty takie umożliwiałyby bezpieczny postój, możliwość zejścia na ląd, wyrzucenia śmieci, rozpalenia ogniska. Kolejnym etapem mogłoby być ustawienie przy pomostach toalet toi-toi. Warto rozważyć utrzymanie tego typu obiektów, poprzez wprowadzenie na przykład płatnej raz w roku "winiety".

Propozycja modernizacji

Etap 1:

  • Kanał Jagielloński/Nogat: przebudowa mostu stałego w Bielniku na zwodzony
  • Kanał jagielloński/Nogat: ustawienie pływających pomostów cumowniczych w Bielniku
  • Cieplicówka: przywrócenie statusu żeglownej drogi wodnej
  • Cieplicówka: oznakowanie podejścia z Zalewu Wiślanego
  • Cieplicówka: ustawienie pływającego pomostu cumowniczego w Cieplicach
  • Cieplicówka: poprowadzenie pod dnem dwóch linii energetycznych

Etap 2:

  • Cieplicówka: przebudowa dwóch mostów stałych na zwodzone
  • Cieplicówka: ustawienie pływających pomostów cumowniczych
  • Cieplicówka: rozbudowa pomostu cumowniczego w Cieplicach do przystani jachtowej
  • Cieplicówka: miejscowe pogłębienie i stałe oczyszczanie z roślinności wodnej
  • Nogat: ustawienie pływających pomostów cumowniczych

Piotr Salecki


Propozycja modernizacji - etap 1

Propozycja modernizacji - etap 1 i 2

Odpowiedzi

Dodaj nową odpowiedź